Je bent gezonder gaan eten omdat je vond dat het zo niet verder kon of omdat je bepaalde gezondheidsklachten had of omdat je stiekem toch wat kilootjes kwijt wou? Je hebt je dagelijkse boterham bij het ontbijt vervangen door volle yoghurt met granola en vers fruit. Je drinkt geen cola light meer maar enkel nog biologisch appelsap. Vroeger at je een snickers als tussendoortje, nu een noten- en vruchtenreep. Het broodje ‘gezond’ heb je vervangen door een quinoasalade en de gewone aardappelen bij het avondeten door zoete aardappelen. Je gaat niet meer naar de bakker voor een taartje, maar maakt wel wekelijks zelf een cake of muffins van amandel- of kokosmeel, gezoet met kokosbloesemsuiker.
Dit is allemaal gezond en toch ben je geen gram kwijt, integendeel, je bent zelfs nog wat bijgekomen. Hoe komt dit toch?
Een veel gemaakte fout is: ‘het is gezond, dus dan mag ik er oneindig veel van eten’. Zelfs voor gezonde producten geldt: ‘eet met mate en varieer’! Gezonde voeding kan ook veel suiker en vetten bevatten en hiervan kan je dus ook bijkomen.
Hier volgen een aantal oorzaken waarom jij niet afvalt:
1. Wat betekent ‘gezond’ voor jou?
De definitie van ‘gezond’ is heel erg subjectief. Voor de één is een volkoren boterham met margarine en mager kippenvlees gezond, voor de ander een vettige makreel met avocado. Eigenlijk is het niet zo moeilijk om gezond te eten. Gezond betekent eigenlijk: zoveel mogelijk onbewerkt. Dus dat er niks slechts werd toegevoegd en niks goeds werd weggelaten. Het kan dus zijn dat je denkt gezond te eten, maar dat je onbewust toch niet zo goed bezig bent. Daarom is het belangrijk om af en toe eens een etiket te bekijken en te kijken wat er allemaal in je ‘gezonde’ voeding zit. Hier kan je zien hoeveel verborgen suikers je zonder het te weten kan binnenkrijgen, ook als je denkt gezond te eten. Je gaat nogal ogen opentrekken!
2. Te veel fruit
Fruit is gezond, zeker als je seizoensfruit eet, maar overdrijven is nooit goed. Vergeet niet dat er veel suiker in fruit zit. Zeker in zoet fruit, zoals mango, meloen, appel, peer,…. Dit zijn natuurlijke fruitsuikers, die uiteraard gezonder zijn dan geraffineerde toegevoegde suikers, omdat ze niet chemisch bewerkt werden, maar ze kunnen wel je suikerverslaving in stand houden. Mensen die plots op dieet gaan en stoppen met snoepen, gaan meestal overmatig veel fruit eten om hun drang naar zoet te bevredigen.
Ook in natuurlijk fruitsap zit veel te veel suiker, ook ongezoet fruitsap. In de meeste fruitsappen zit zelfs meer suiker dan in frisdrank. Natuurlijke suikers, ja, maar het blijven suikers. In 1 glas appelsap zit namelijk sap van 4 tot 5 appels. Zoveel appels eet je nooit vlak na mekaar op, omdat de vezels die erin zitten zorgen dat je verzadigd bent. Fruitsap is dus eens goed voor een occasioneel ontbijt, maar zeker niet aan te raden om iedere dag te drinken. Als je moet kiezen tussen frisdrank en vers fruitsap, kies dan wel voor het fruitsap, want daarin zitten nog extra vitaminen die dan weer niet in de frisdrank zitten. De beste drank blijft nog steeds water.
Gedroogd fruit, zoals dadels, vijgen, rozijnen en abrikozen, worden vaak aan ‘gezonde’ tussendoortjes toegevoegd, maar zijn een suikerbom. Deze kan je best even laten staan als je echt wil afvallen.
3. Te veel noten
Het ontbijt is voor veel mensen een zoektocht. Wat moet ik ‘s morgens eten als ik geen brood meer mag/wil eten? Een makkelijk alternatief is yoghurt met granola en fruit. Granola bestaat meestal uit noten, zaden en pitten en deze zijn supergezond, maar bevatten ook veel calorieën door de gezonde vetten die erin zitten. Aan de meeste granola’s wordt ook nog een bron van suiker toegevoegd (ahornsiroop, honing, riet- of kokosbloesemsuiker). (Toch nog even vermelden dat de granola van Life is Beautiful GEEN toegevoegde suiker bevat :-p.) Als je dit dan iedere ochtend eet en nog regelmatig noten, repen met noten of gebakjes op basis van notenmeel eet, dan kan het dus best zijn dat je te veel gezonde vetten eet en dat je ervan bijkomt als je niet voldoende beweegt.
4. Magere producten
Mager wordt door veel mensen als gezond beschouwd, omdat we allemaal nog steeds denken dat we hart- en vaatziekten krijgen door vet te eten. In dit artikel kan je lezen dat dit niet zo is. Mager betekent meestal ‘zonder vet’. Dus het vet wordt uit het product gehaald, maar meestal wordt er dan wel suiker aan toegevoegd en om de één of andere reden weet niemand dat het teveel aan suiker dat we eten, dat dit wordt opgeslagen als vet.
Ook margarine van onverzadigde plantaardige oliën wordt nog steeds als gezonder beschouwd dan verzadigd dierlijk vet zoals boter. Men vergeet alleen dat die margarine chemisch bewerkt en verhit werd en dat er dus niet veel meer overschiet van de gezonde eigenschappen die erin zouden moeten zitten. Ook kan plantaardige olie zoals zonnebloem-, arachide- of koolzaadolie, niet goed tegen verhitten. Hierdoor wordt de olie onstabiel en kan kankerverwekkend worden.
5. Slechte koolhydraten vervangen door ‘gezonde’ koolhydraten
Je hebt misschien in het boek van Pascale Naessens gelezen dat je brood beter kan vervangen door havermout of quinoa en gewone aardappelen door zoete aardappelen? Het klopt dat dit gezonder is. Havermout en quinoa bevatten geen gluten en zijn veel minder bewerkt dan gewone tarwebloem. Ook de zoete aardappel (die helemaal geen aardappel is, lees er hier meer over) is een stuk gezonder dan de gewone aardappel. Maar havermout, quinoa en zoete aardappelen bevatten wel allemaal evenveel en soms zelfs meer koolhydraten, dan hun ongezonde varianten. Koolhydraat is gewoon de wetenschappelijke naam voor suiker. Ja, ook havermout, quinoa en zoete aardappel worden in je lichaam omgezet naar glucose. Dit is een bouwsteen van suiker en kan uiteindelijk hetzelfde effect geven als de ongezonde varianten, namelijk vermoeidheid, humeurigheid, middagdipjes. Wil je dit vermijden? Vervang de ongezonde koolhydraten (brood, pasta, aardappelen) dan door groenten. Een groene smoothie als ontbijt ipv een boterham, courghetti ipv. tarwespaghetti en bloemkoolpuree ipv aardappelpuree.
6. Te veel ‘gezonde’ zoetmiddelen
Honing, ahornsiroop en kokosbloesemsuiker worden als ‘gezond’ beschouwd omdat er bij de productie geen chemische bewerking aan te pas komt. Honing wordt door bijen geproduceerd en is dus een op en top natuurproduct. Kies wel voor honing waaraan geen suiker werd toegevoegd en die koudgeslagen is. Ahornsiroop is het ingedikte sap van de esdoorn. En kokosbloesemsuiker is gedroogde nectar van de bloesem van de kokospalm. Ze zijn onbewerkt en natuurlijk, maar het is allemaal suiker. Ook gezonde suiker kan je immuunsysteem ondermijnen, je dik maken of op termijn diabetes veroorzaken. Het is niet omdat honing gezond is dat je er iedere dag 3 lepels van in je thee moet doen. Het is niet omdat ahornsiroop gezond is dat je pannenkoeken erin moeten zwemmen en het is niet omdat kokosbloesemsuiker gezond is dat je er iedere week koekjes, muffins of taarten mee moet bakken.
Zo zie je maar dat ‘gezond’ ook niet altijd gezond is ;-). Mijn boodschap: eet alles met mate en varieer zoveel mogelijk. Wees kritisch, lees etiketten en bij twijfel neem contact op met een gezondheidsexpert ;-).